وقتی وارد دنیای سئو می‌شیم، کلمات کلیدی چیزیه که زیاد به گوشمون می‌خوره. چه نویسنده محتوا باشیم، چه سئوکار یا حتی کارفرمای یه پروژه، خوبه که مفهوم «کلمات کلیدی» رو بشناسیم. در واقع بخش بزرگی از موفقیت یه پروژه سئو به این بستگی داره که چه قدر فرایند تحقیق کلمات کلیدی توی اون پروژه درست و دقیق انجام شده باشه.
راستش این موضوع اینقدر مهم و گستردس که نمی‌تونم قول بدم سیر تا پیاز و تمام نکاتش رو بتونم توی این مقاله بگنجونم و اگه بخوام همچین ادعایی کنم، دروغ گفتم! ولی تا انتهای این مطلب به ساده‌ترین و کاربردی‌ترین شکل، توضیح می‌دم تا بتونی تا حد زیادی دست به آچار بشی و فرایند پیدا کردن کلمات کلیدی رو بتونی انجام بدی.
چرا تحقیق کلمه کلیدی مهمه؟
وقتی کسب‌وکار ما تو فضای اینترنت قرار می‌گیره و به اصطلاح آنلاین می‌شه، موتورهای جست‌وجو می‌شن راه ارتباطی بین ما و مخاطب‌هامون. با توجه به آماری که تا آپریل 2021 بدست اومده، موتور جست‌وجوی گوگل 92.24 درصد از حجم سرچ رو در مقایسه با موتورهای بینگ، یاهو و… تو کل دنیا در اختیار داره. پس واضحه که آدمای زیادی هر روز تو سراسر دنیا دارن توی گوگل دنبال یه چیزی می‌گردن.
پس اگه می‌خوایم ما هم تو این بازی باشیم و در معرض دید مخاطب‌های آنلاین‌مون قرار بگیریم، لازمه که سئو رو بشناسیم و به عنوان یه کانال فوق العاده برای بازاریابی دیجیتال روش حساب کنیم.
کلمه کلیدی چیه؟
اولین قدم برای نزدیک شدن به آدمایی که دارن توی گوگل دنبال چیزی مشابه با محصول یا خدمت ما می‌گردن، اینه که بدونیم با چه کلمه یا عبارت‌هایی سرچ می‌کنن. مثلا وقتی می‌خوان گوشی بخرن، بیشتر کلمه «گوشی» رو سرچ می‌کنن یا «موبایل» ؟ یا مثلا اگه دنبال خرید گردنبند چند رشته باشن، بیشتر سرچ می‌کنن «گردنبند چندلیر» یا «گردنبند چند ردیفه» یا «گردنبند چند زنجیر» ؟
همه این عبارات دارن به یه مفهوم ثابت اشاره می‌کنن، ولی وظیفه ما به عنوان یه کارشناس محتوا یا سئوکار اینه که کلمات و عبارت‌هایی که مخاطب‌هامون استفاده می‌کنن تا به ما برسن رو پیدا کنیم و با همون زبون باهاشون حرف بزنیم تا ما رو پیدا کنن:)) خیلی منطقیه، نه؟!
چجوری کلمات کلیدی مناسبی انتخاب کنیم؟
خب این همه گفتیم تحقیق کلمات کلیدی مهمه، حالا چجوری آستین بالا بزنیم و کلمات رو پیدا کنیم؟
خیلی جاها شاید بتونیم خودمون رو جای مخاطب بذاریم و هر کلمه‌ای که با مفهوم مورد نظرمون همخونی داشت رو انتخاب کنیم. ولی خب اگه بخوایم اصولی عمل کنیم، این کار یه کم ناشیانه‌س! چون واضحه که همه مثل هم فکر نمی‌کنن و یه نفر نمی‌تونه جای هزار نفر فکر کنه و تصمیم بگیره. از طرفی بهترین کلمات همین‌جوری کیلویی پیدا نمی‌شه و باید دقیق‌تر عمل کرد. خب بریم که چند تا ابزار درست‌حسابی رو با هم مرور کنیم.
پیدا کردن کلمات کلیدی با کیوورد پلنر گوگل (Keyword Planner)
گوگل جان، یه سرویسی داره به اسم “Google Ads” که در واقع وبسایت‌ها برای اینکه بتونن تبلیغات انجام بدن و گوگل با پارتی‌بازی جایگاه‌های خوبی توی نتایج جست‌وجو بهشون اختصاص بده، ازش استفاده می‌کنن. البته صرفا پول کافی نیست و باید وبسایت‌مون امتیاز خوبی با توجه به معیارهای گوگل داشته باشه تا شاید بپسنده و تبلیغ ما رو نمایش بده:)) در واقع با این سرویس دیگه لازم نیست انقدر بشینیم تا زحمات سئومون به بار بشینه و می‌تونیم یه شبه وبسایت‌مون رو تو چش‌وچال کاربرا فرو کنیم:) توضیحات بیشتر، فکر می‌کنم خارج از حوصله‌ست.
نکته: به لطف تحریم از جانب گوگل، با قندشکن باید از این سرویس استفاده کرد، مثل اکثر سرویس‌های دیگه گوگل:(
نکته مهمش اینه که همین ابزار یه قسمتی داره به اسم “Keyword planner” که خوراک پیدا کردن کلمات کلیدیه. به شکل رایگان هم می‌شه ازش استفاده کرد ولی خب اگه بخوام راستشو بگم، اکانت رایگانش مفت نمی‌ارزه و بهتره از سایت‌‌هایی که کمپین‌های فعال دارن اکانت تهیه کنین. کافیه سرچ کنین «خرید اکانت کیوورد پنر» تا پیداشون کنین.
وقتی وارد کیوورد پلنر می‌شیم، کافیه کلمه‌ای که مدنظرمونه رو وارد کنیم تا بهمون کلماتی که توسط کاربرها بیشتر سرچ شده رو به همراه میزان سختی اون کلمات و نمودار ترندشون نشون بده. عکس زیر رو ببین:
- شماره یک: اینجا کلمه مورد نظر رو وارد می‌کنیم تا بقیه کلمات و میزان سرچ‌شون رو برامون بیاره.
- شماره دو: حتما باید لوکیشن رو روی “All location” بذاریم. چرا ایران نه؟ گوگل کلا ما رو دوست نداره:( بعدشم ایرانم بالاخره بخشی از کل لوکیشن‌هاست دیگه (سرش را به دیوار می‌کوبد).
- شماره سه: خوشبختانه می‌تونیم زبان فارسی رو انتخاب کنیم و مشکلی نیست.
- شماره چهار: بعد از اینکه زبان، لوکیشن و کلمه رو وارد کردیم، کافیه “Get results” رو بزنیم تا عبارت پر سرچ رو توی ستون “Keywords” بهمون نشون بده. هر کدوم که با کلمه ما ارتباط بیشتری داشت رو می‌تونیم اون کادر کنارش رو تیک بزنیم تا در نهایت بتونیم اون‌ها رو برای مثال توی یه فایل اکسل Paste کنیم.
- شماره پنج: این ستون به طور تقریبی میزان سرچ ماهانه اون کلمه رو نشون میده. طبق تجربه، خیلی وقت‌ها عدد واقعی حتی 8 یا 10 برابر چیزیه که داره نشون میده! پس ازش ایده بگیریم، ولی خیلی بهش تکیه نکنیم. چون ممکنه مقدار سرچ واقعی، خیلی بیشتر یا کمتر باشه.
- شماره شش: این ستون داره مقدار رقابت و سختی اون کلمه رو نشون میده. یعنی وقتی برای عبارتی، “Low” نوشته شده، از نظرش رقابت زیادی توی اون کلمه وجود نداره و رتبه گرفتن باهاش راحت‌تره. ولی می‌گم اینم خیلی قابل اتکا نیست.
یهو تصور نکنیم چون گفته رقابت پایینه پس قطعا من اگه الان یه مقاله بزنم، دو هفته دیگه باهاش جزء سه لینک اول گوگلم! اون نمودار کوچولو هم داره روند ترند بودن یا نبودن اون کلمه رو نشون میده و صعودی بودنش می‌تونه سیگنال خوبی برای سرمایه گذاری رو اون کلمه باشه.
خب یه شناخت نسبی از محیط کیوورد پلنر پیدا کردیم، بریم سراغ ابزار بعدی.
تحقق کلمات کلیدی با Keywordtool.io
Keywordtool.io، یه ابزار ساده و بی حاشیه‌س که حتی اکانت رایگانش خیلی می‌تونه کمک‌کننده باشه. بهتره فقط به کیوورد پلنر گوگل اکتفا نکنیم و از این بزرگوار هم برای پیدا کردن کلمات کلیدی استفاده کنیم:)) اینم محیطش:
- شماره یک: اینجا بهتره تب گوگل رو از بین گزینه‌ها انتخاب کنیم.
- شماره دو: اینجا کلمه‌ای که می‌خوایم رو تایپ می‌کنیم.
- شماره سه: زبان فارسی رو خوشبختانه داره، پس حتما فارسی رو انتخاب کنیم.
- شماره چهار: با زدن دکمه سرچ، لیستی از کلمات رو توی این ستون برامون می‌آره که مثل کیوورد پلنر می‌تونیم کلمات موردنظر رو تیک بزنیم.
- شماره پنج: حالا کلماتی که انتخاب کردیم رو می‌تونیم مثلا copy کنیم و هر جای دیگه paste کنیم.
انتخاب کلمات کلیدی سئو با گوگل ترندز (Google Trends)
گوگل ترندز هم یکی دیگه از سرویس‌های کاملا رایگان گوگله. با این ابزار می‌تونیم بررسی کنیم توی هر دوره‌ای از زمان، بین چند تا عبارت، کدوم‌هاشون بیشتر توسط کاربرها استفاده شدن و در واقع یه نمودار باحالی از این موضوع رو بهمون نشون میده.
مثلا توی عکس زیر من وارد این ابزار شدم و چند تا عبارت «گوشی سامسونگ»، «گوشی اپل» و «گوشی شیائومی» رو وارد کردم تا ببینم توی بازه 6 ماهه اخیر، کدوم بیشتر سرچ شده.
- شماره یک: با کلیک روی comparison” “Add می‌تونیم عبارات موردنظرمون رو وارد کردیم.
- شماره دو: می‌تونیم لوکیشن رو تغییر بدیم تا نتایج درست‌تری رو بهمون نشون بده. خوشبختانه این جا دیگه گوگل ما رو ریز ندیده:))
- شماره سه: از این جا مشخص می‌کنیم که آمار چه زمانی رو می‌خوایم ببینیم.
- شماره چهار: و در نهایت، تو این نمودار می‌تونیم وضعیت ترند بودن یا نبودن اون کلمه ها رو در مقایسه با هم ببینیم. البته این تصور که فکر کنیم مثلا کلمه «گوشی سامسونگ» توی فلان تاریخ 50 بار سرچ شده، از ریشه غلطه! اصلا نباید همچین دیدی نسبت به آمار و ارقام گوگل ترند داشته باشیم.
تنها دستاوردی که این ابزار برامون داره اینه که باهاش کلمات رو در مقایسه با هم بررسی کنیم و ببینیم روند ترندشون صعودی هست یا نزولی. مثلا من به عنوان یه کارفرما اگه بخوام یه کسب‌وکار تازه‌ای رو شروع کنم و با این ابزار ببینیم که روند ترند عبارات مرتبط، نزولیه باید در مورد راه‌اندازی اون کسب‌وکار یه کم به شک بیافتم و ابعاد بیشتری رو بسنجم.
انتخاب کلمه کلیدی مناسب با Related گوگل
یه روش ساده و به درد بخور دیگه برای پیدا کردن کلمات کلیدی سئو، اینه که بیایم مستقیم از خود گوگل کمک بگیریم. حتما تا حالا پیش اومده که با سرچ یه عبارت، کلمات مرتبطی رو ببینیم که خود گوگل انتهای صفحه نتایج جست‌وجو قرار داده.
گوگل در واقع این عبارات رو با توجه به سرچ‌هایی که کاربرهای دیگه در مورد اون موضوع انجام دادن و رفتاری که از خودشون نشون دادن، به عنوان کلمات مرتبط در نظر می‌گیره و برای ما هم لیست می‌کنه. این عکس زیر رو که مربوطه به سرچ کلمه «کابینت روشویی» رو ببین:
تحقیق کلمات کلیدی با پیشنهادات گوگل (Suggestions)
مشابه با Related های گوگل، قسمت دیگه‌ای هم وجود داره که به عنوان پیشنهادات گوگل شناخته می‌شه. در واقع همون لحظه‌ای که داریم در مورد یه موضوعی سرچ می‌کنیم، گوگل شروع می‌کنه پیشنهادات خودش رو به ما نمایش میده. این کلمات کلیدی هم گزینه خوبین تا توی تولید محتوا متنی ازشون استفاده کنیم. عکس زیر رو ببین:
پیدا کردن کلمات کلیدی سئو با AnswerThePublic
وبسایت answerthepublic.com یه دسته‌بندی باحالی از کلمات مرتبط رو برامون ایجاد می‌کنه که دید خوبی می‌تونه بهمون بده. مخصوصا زمانی که شناخت خیلی کمی از یه حوزه داریم، می‌تونیم یه نمای کلی از عبارات اون صنعت رو با این سایت در قالب یه نمودار خلاصه ببینیم.
عکس زیر نتیجه‌ی وارد کردن عبارت «لوله و اتصالات فاضلابی» رو نشون میده:
الکسا (Alexa)، ابزاری فوق العاده برای تحقیق کلمات کلیدی
الکسا، کاربردهای زیادی توی پروژه‌های سئو می‌تونه داشته باشه که یکی از مهم‌ترین‌هاش به همین پیدا کردن کلمات کلیدی سئو می‌تونیم اشاره کنیم. حتی می‌تونیم ببینیم رقبامون روی چه لیستی از کلمات بیشتر کار کردن و چه قدر ورودی ازشون بدست آوردن، البته درصدی خطا رو هم باید از این ابزارها بپذیریم.
خلاصه اینجوری می‌تونیم شکاف‌های محتوایی که با رقبا داریم رو هم پوشش بدیم. البته ابزار Alexa نسخه رایگانش محدودیت‌های زیادی داره و پیشنهاد می‌کنم اکانت اشتراکیش رو تهیه کنین. خب فرض کنیم من صاحب وبسایت نوین چرم هستم و می‌خوام بدونم چه شکاف‌های محتوایی “Content gap” با رقبام دارم تا بتونم برطرف‌شون کنم:
خب طبق عباراتی که داره نشون میده من باید روی کلمات ست هدیه چرم»، اکسسوری چرم و… بیشتر کار کنم. ولی آیا روی عباراتی مثل «چرم مارال» و «چرم درسا» هم باید کار کنم؟! معلومه که نه! اینا دقیقا رقبای منن، چرا باید به محبوبیت بیشتر اون‌ها کمک کنم؟! خب ممکنه سوال پیش بیاد که پس چرا الکسا داره اینجا نشون‌شون میده؟ باید بگم متاسفانه الکسا هم مثل هر سایت دیگه‌ای فقط یه ابزاره و این خود ما هستیم که باید حواسمون به این نکات ریز باشه و استراتژی درستی برای سئو پروژه‌هامون در نظر بگیریم.
به جز مثالی که زدم، ممکنه حتی کار کردن رو کلمه‌ای مثل «کیف سامسونت چرم» هم برای کسب‌وکار من مفید و لازم نباشه. پس همه این تصمیم‌گیری‌ها حتی با نوع استراتژی فروش، محصولات و خواسته‌های خود صاحب بیزینس هم در ارتباطه.
الکسا یه ابزار بی‌نظیر برای شناخت رقبا، نحوه عملکردشون و پیدا کردن لیست بهترین کلمات سئو به حساب می‌آد و کاربردای خیلی بیشتری داره که من بهشون اشاره نکردنم تا این مقاله رو طولانی‌تر نکنم.
نکته خیلی مهم! (بدون دونستن این نکته، شروع نکن!)
ببین دوست من، درسته انتخاب کلمات کلیدی و استفاده از اون‌ها اهمیت زیادی داره، ولی از اون مهم‌تر اینه که ما طبق چه اصول و با چه استراتژی‌ای از عباراتی که انتخاب کردیم، استفاده کنیم.
یعنی اگه ما بهترین لیست کلمات کلیدی سئو رو هم حتی برای پروژه‌مون داشته باشیم، اگه ندونیم چه طور باید عبارات رو دسته‌بندی کنیم و با چه استراتژی‌ای ساختار محتواها رو بچینیم، نه تنها نتیجه‌ای که باید رو نمی‌گیریم بلکه به سئوی کلی وبسایت‌مون هم ضربه می‌زنیم و باعث به وجود اومدن رقابت داخلی بین صفحات سایت‌مون یا “Cannibalization” می‌شیم. یعنی کلی زمان می‌ذاریم، هزینه می‌کنیم و آخرش هم فقط به خاطر ندونستن اصول سئو محتوا، نتیجه نمی‌گیریم.
خیلی از حوزه‌ها بدون هیچ لینک‌سازی خارجی و فقط با یه استراتژی محتوایی درست، می‌تونن رتبه‌های برتر گوگل رو بدست بیارن. پس می‌شه نتیجه گرفت تحقیق کلمه کلیدی مناسب و داشتن یه استراتژی سئو قوی خیلی اهمیت داره.
جمع‌بندی
بی‌نهایت ابزار برای تحقیق کلمات کلیدی وجود داره و خب نمی‌شه همه رو معرفی کرد. حتی مواردی که معرفی شد، جا داشت که با جزئیات و نکات بیشتری گفته می‌شد. از طرفی با توجه به این که زبان ما فارسیه، خیلی از این ابزارها نمی‌تونن اطلاعات زیادی در اختیار ما قرار بدن. سعی کردم تو این مقاله چند تا از بهترین ابزارها رو برای پیدا کردن کلمه کلیدی معرفی کنم، از جمله کیوورد پلنر، کیوورد تولز، الکسا و… . امیدوارم نکاتی که مرور شد، کمک کنه بهترین کلمات رو برای محتواها انتخاب کنین و تفکیک درستی بین صفحات مختلف سایت، انجام بدین.
