صفحات زامبی در سئو، قاتلینِ نامرئیِ وبسایت شما هستن! این صفحات که در اصطلاح بهشون زامبی پیج گفته می‌شه، اعتبار کلی وبسایت شما رو کاهش می‌دن و مثل خوره یا حتی یه زامبیِ واقعی، اعتبار صفحات مختلف از سایت شما رو می‌خورن! برای این که گرفتار دامِ صفحات زامبی یا همون زامبی پیج Zombie Page نشین، توی این مقاله در مورد این مفهوم، راهکارهای برطرف کردنش و حتی بهترین راه‌حل‌ها برای جلوگیری ازش صبحت کردم و به نکات سرنوشت‌سازی اشاره کردم.
زامبی پیج (Zombie Page) چیه؟
خیلی ساده بخوام بگم؛ به صفحاتی از سایت که محتوای کم یا بی‌ارزشی دارن، سرعت لود پایینی دارن، ارورهای 404 رو نمایش می‌دن، محتواهای کپی دارن و… زامبی پیج می‌گن. چون که باعث افت رتبه‌ی کلی سایت می‌شن و روی اعتبار کلی سایت، تاثیر منفی می‌ذارن. پس به طور خلاصه می‌شه گفت: زامبی پیج‌ها صفحاتی از وبسایتن که بدون هیچ هدفی یا با اعتبار سئو پایینی ساخته شدن.
از اون‌جایی که زامبی پیج از نظر موتورهای جست‌وجو گوگل، صفحات بی‌ارزشی هستن، در مرحله اول گوگل به این صفحات اعتباری نمی‌ده و در مرحله دوم، این صفحات بی‌ارزش، اعتبار کل سایت رو هم کاهش می‌دن. نور علی نور! 🙂
احتمال زامبی پیج شدن برای چه صفحاتی وجود داره؟
- صفحات با محتوای کمتر از 300 – 200کلمه (مقاله، محصول، دسته بندی، برچسب و…)
- صفحات با محتوای تکراری (چه از سایت خودمون چه از سایت‌های دیگه)
- صفحاتی که ارزش سئویی ندارن (مثل صفحه درباره ما، تماس با ما و…)
- صفحات کند وبسایت که زمان زیادی از کاربر می‌گیرن
- صفحات با ارور 404
- صفحاتی که سئو نشدن
- صفحات قدیمی که به‌روز نشدن و بازدیدی ندارن
- و…
تاثیر صفحات زامبی پیج در سئو
حتما تا الان به این نتیجه رسیدین که وجود صفحات زامبی توی سایت، اتفاق خوبی نیست و می‌تونه به جایگاه ما از نظر موتورهای جست‌وجو صدمه بزنه. خیلی وقتا ممکنه ما همه‌ی اصول سئو رو داخل وبسایت‌مون رعایت کرده باشیم و حتی از آموزش سئو محتوا هم کمک گرفته باشیم و همه نکات رو مو‌به‌مو انجام داده‌باشیم، ولی شاهد افت وبسایت باشیم. یا ببینیم هر کار می‌کنیم به رتبه‌ای که می‌خوایم نمی‌رسیم.
این جور وقتا باید حواسمون به زامبی پیج ها هم باشه، چون ممکنه خیلی زیرپوستی یه سری از صفحات داخل سایت‌مون باشن که دارن ناخواسته باعث افت ارزش سایت ما می‌شن. مثلا ممکنه این صفحات از قدیم وجود داشتن و ما پیداشون نکرده بودیم یا این که اخیرا ساخته شدن و نسبت بهشون بی‌توجه بودیم. به هرحال نکته مهم اینجاست که باید این صفحات رو پیدا و اصلاح کنیم. پیدا کردن صفحات زامبی پیج در سئو از دو جهت حائز اهمیته که در ادامه توضیح می‌دم.
2 بلایی که زامبی پیج، سر وبسایت می‌آره!
خب بالاتر گفتیم که زامبی پیج چیز بدیه، حالا می‌خوایم ببینیم دقیقا چرا بده؟؟!
- اعتبار کلی وبسایت ما از طریق میانگین گرفتنِ اعتبار کلی سایت به دست می‌آد، یعنی مثل زمان مدرسه که نمرات همه درس‌ها جمع می‌شد و تقسیم بر تعداد می‌شد، میانگین ارزشِ صفحاتِ سایتِ ما هم پیش گوگل به همین شکل محاسبه می‌شه. وجود صفحات زامبی پیج معادلِ با گرفتن نمره 10 یا 9 از درس شیرین ریاضیه! و در نتیجه افت معدل، فقط به خاطر همین درس شیرین و نچسب! 🙂 پس صفحات زامبی پیج از اون‌جایی که خودشون اعتبار پایینی پیش گوگل دارن، باعث می‌شن که اعتبار کلی وبسایت هم کاهش پیدا کنه.
- اگه با مبحث بودجه خرش یا Crawl Budget آشنا باشین، می‌دونین که گوگل برای کرال کردن هر وبسایت، یه بودجه مشخصی رو با توجه به عوامل مختلفی در نظر می‌گیره. حالا اگه ببینه سایت ما پر از زامبی پیج هستش، خب دیگه کمتر به سایت‌مون سر می‌زنه و به چشم یه سایت به دردنخور بهمون نگاه می‌کنه و این فوق‌العاده اتفاق غم‌انگیزیه 🙁
فرض کن یه مهمون چند بار بیاد خونه‌ت و هر بار که می‌آد، ببینه خونه‌ت مثه زباله دونیه، بوی گند می‌آد، جا برای نِشستن نیست، همه جا پر از آشغاله، یه آب برای خوردن هم پیدا نمی‌شه و… خب اون مهمون قطعا دیگه خونه‌ت نمی‌آد! طبیعیه دیگه!
گوگلم ببینه سایتت پر از صفحات بی‌ارزش و کم محتواست و به درد کاربر نمی‌خوره، دیگه بهت سر نمی‌زنه و این یعنی مرگِ خاموشِ وبسایتت!
قاتین خاموش (زامبی پیج) رو چطوری پیدا کنیم؟
برای پیدا کردن Zombie Page ها راه‌های مختلفی وجود داره؛ یکی از ساده‌ترین و دم‌دستی‌ترین هاش با استفاده از گوگل سرچ کنسولهستش. که در ادامه بیشتر توضیح می‌دم. اگه نمی‌خوای خودت وبسایتت رو بهینه کنی، خوبه بدونی پیدا کردن و اصلاح این صفحات هم یکی از مواردیه که توی مشاوره سئو ارائه می‌شه و می‌تونه راهنماییت کنه.
پیدا کرن زامبی پیج به روش صنعتی (با سرچ کنسول)!
برای این کار کافیه که اول به سرچ کنسول سایت وارد بشین و مطابق شکل زیر از منوی Performance وارد بخشPages بشین:
خب بعد از اینکه وارد این قسمت شدین، روی بخش Clicks کلیک کنین تا از کمترین به بیشترین مرتب بشه. حالا لیستی از صفحات وبسایت رو می‌بینین که کمترین بازدید از گوگل رو داشتن. اما باید حواستون باشه که لزوما هر صفحه‌ای که اینجا نمایش داده بشه، به این معنی نیست که حتما زامبی پیج هستش! یعنی به طور خلاصه این روش خیلی روش مطمئنی برای پیدا کردن صفحات زامبی سایت نیست. دلایلش رو هم در ادامه می‌گم.
معایب استفاده از سرچ کنسول برای پیدا کردن Zombie Pages
- ممکنه یه سایت، تازه تاسیس باشه و به خاطر همین سرچ کنسول هنوز اطلاعات کاملی توی این قسمت نمایش نمی‌ده که بخوایم تحلیل خاصی روشون داشته باشیم.
- ممکنه علت این که بازدید صفحه‌ای کم بوده، این باشه که اون صفحه به تازگی منتشر شده. نه این که لزوما صفحه‌ی بی‌ارزشی بوده باشه.
- برای تشخیص زامبی پیج بودن با نبودن یه صفحه، نمی‌تونیم فقط به سرچ کنسول اکتفا کنیم؛ چون سرچ کنسول فقط آمار ارگانیک یه صفحه رو نمایش می‌ده. در حالی که ممکنه اون صفحه از شبکه‌های اجتماعی و… بازدید بالایی داشته باشه و فقط از کانال موتورهای جست‌وجو بازدید کمی گرفته باشه. در این شرایط اون صفحه دیگه زامبی پیج به حساب نمی‌آد. برای این که اینجا تشخیص درستی از میزان بازدید هر صفحه داشته باشیم، باید از ابزار Google Analytics استفاده کنیم.
پس به عنوان یه جمع‌بندی باید اشاره کنم که اگه برای پیدا کردن صفحات زامبی می‌خواین از سرچ کنسول استفاده کنین، فقط به دیدن لیستی از صفحات که بازدید کمی دارن اکتفا نکنین و اطمینان پیدا کنین که اون صفحات از هیچ کانال دیگه‌ای به جز سئو هم بازدید ندارن و واقعا صفحات بی‌ارزشی هستن.
کشف زامبی پیج به شکل سنتی (به روش دستی!)
خب روشی که اینجا می‌خوام معرفی کنم، به نظر خودم از روش سرچ کنسول خیلی دقیق‌تر و بهتره و در نتیجه احتمال خطای کمتری هم داره. فقط عیبش اینه که شاید به زمان بیشتری نیاز داشته باشه.
برای این روش، اول وارد سایت بشین و بخش «نوشته‌ها» رو باز کنین؛ بسم الله بگین و شروع کنین تک تک مقالاتی که اینجا منتشر شده رو باز کنین 🙂 و با توجه به مشخصات زامبی پیج که تا الان یاد گرفتین، این صفحات رو جدا کنین.
بعدش برید سراغ قسمت برگه‌ها، برچسب‌ها، دسته‌بندی محصولات و نوشته‌ها و همه‌ی صفحات‌شون رو چک کنین. برای اینکه با اطمینان بیشتری تصمیم بگیرین، بعد که از طریق روش دستی، زامبی پیج‌ها رو پیدا کردین، حالا با روش سرچ کنسول یه بار هم توی سرچ کنسول چک کنین ببینین اون صفحاتی که بهش مشکوکین، چه وضعیتی دارن.
نکته:
یکی از انواع زامبی پیج‌ها، صفحات 404 هستن که برای پیدا کردن‌شون می‌تونین از ابزار رایگان اسکریمینگ فراگ استفاده کنین. برای این کار کافیه که آدرس سایت رو داخلش وارد کنین و بعد که سایت‌تون رو به طور کامل کرال کرد، روی قسمت Response Codes بزنین و بعد از قسمت فیلتر، Client Error (4XX) رو انتخاب کنین تا لیستی از صفحات 404 رو بهتون نمایش بده. مطابق عکس زیر، این سایت هیچ صفحه 404 ای فعلا نداره:
3 راه برای قتل عام صفحات زامبی پیج در سئو
خب تا الان به روش صنعتی یا سنتی 🙂 صفحات زامبی پیج رو پیدا کردیم، حالا وقتشه که برای این صفحات مضر، فکری کنیم تا باعث ضربه زدن به سئو سایت‌مون نشن. در ادامه 3 راهکار رو با هم مرور می‌کنیم تا با توجه به شرایطی که داشتین، بهترین راه‌حل رو انتخاب کنین.
روش اول: لطفا موتورهای جست‌وجو وارد نشن، مرسی اَه!
خب قبلا هم گفتیم که یه سری صفحه توی سایت هستن که معمولا محتوای کمی دارن و از نظر سئو هم ارزشی برای ما ندارن. یعنی ما نمی‌خوایم با اون صفحات، برای عبارات کلیدی خاصی، رتبه بگیریم. مثل صفحه درباره ما، تماس با ما، پنل کاربری، صفحه تشکر بابت خرید و… . خب این صفحات قطعا از نظر سئو هیچ ارزشی برای ما ندارن ولی وجودشون توی سایت ما ضروریه و کاربر باید بهشون دسترسی داشته باشه.
پس می‌آیم این صفحات رو نوایندکس می‌کنیم؛ این کار به این معنیه که این صفحه‌ها برای کاربران همچنان در دسترسه ولی از موتورهای جست‌وجو تقاضا می‌کنیم که به این صفحات وارد نشن. تا به این شکل به جای اینکه امتیاز پایینی به این صفحه‌ها اختصاص داده بشه، کلا از دیدشون مخفی بشه. مثل این می‌مونه که به جای این که من از ریاضی 9 بگیرم و گند بخوره تو معدلم، بیایم کلا ریاضی رو از کارنامه حذف کنیم و جاش گلدون بذاریم :))
نوایندکس کردن در وردپرس به کمک افزونه یوست سئو
خب حالا که تصمیم گرفتیم یه صفحه رو نو ایندکس کنیم می‌ریم که روش انجامش رو هم ببینیم. اگه سایت‌تون وردپرسیه می‌تونیم با استفاده از افزونه‌هایی مثل یوست، رنک مث و… فرایند نوایندکس کردن رو خیلی راحت انجام بدیم. اگر هم سایت‌تون توسط برنامه‌نویس پیاده‌سازی شده، باید از برنامه‌نویس کمک بگیرین.
برای نو ایندکس کردن به کمک افزونه معروف یوست، کافیه که اول وارد صفحه‌ای بشین که قصد نوایندکس کردنش رو دارین، و در قدم بعد، مطابق عکس زیر عمل کنین:
روش دوم: از این محل رفتن، مزاحم نشین!
توی روش قبلی، گفتیم که زامبی پیج‌ها رو از دید گوگل پنهان می‌کنیم، ولی چون وجود اون صفحات برای سایت ما لازم هست و کاربر باید به اون صفحه‌ها دسترسی داشته باشه، می‌اومدیم نوایندکس می‌کردیم. ولی حالا فرض کنین که کلا یه سری از صفحات هستن که زامبی پیج هستن و وجودشون توی سایت هم ضرورتی نداره. پس می‌آیم این صفحات رو کلا از ریشه حذف می‌کنیم 🙂 یعنی نه دیگه گوگل اون صفحات رو می‌تونه ببینه و نه کاربرها. کلا انگار از این محل رفتن! 🙂
به زبان ساده‌تر؛ یعنی اول می‌آیم زامبی پیج ها رو نوایندکس می‌کنیم تا گوگل دیگه بهشون سر نزنه. بعد از گذشت یکی دو هفته که از ایندکس گوگل خارج شدن، حالا می‌ریم اون صفحاتی که نوایندکس کرده بودیم رو حذف می‌کنیم و برای اینکه کاربر حالا با صفحات 404 (همون صفحاتی که حذف کردیم) روبه‌رو نشه، اون صفحات حذف شده رو به یه صفحه مقصد و مرتبط دیگه ریدارکت می‌کنیم. پیچیده شد؟! اگه بد توضیح دادم، حتما کامنت بزار تا برات با مثال‌های بیشتر و بهتر توضیح بدم 🙂
برای ریدارکت کردن توی سایت وردپرسی هم افزونه‌های مختلفی وجود داره، برای ریدارکت با افزونه یوست، کافیه وارد بخش «تغییر مسیر» بشین و بعد آدرس صفحه مبدا و مقصد رو وارد کنین، به همین سادگی.
روش سوم: دوستی و رفاقت با زامبی پیج ها!
خب دو تا روشی که تا الان معرفی کردم، یه جور مقابله با Zombie pages بود 🙂 ولی این روش یکم ملایم‌تره و می‌خواد از درِ دوستی و اصلاح وارد بشه J یعنی چی؟ یعنی اینکه به جای این که صفحات زامبی رو طلاق بدیم، می‌آیم اصلاح‌شون می‌کنیم تا دیگه زامبی نباشن و آدم باشن 🙂
این روش زمانی کاربرد داره که ببینیم صفحاتی که برامون ارزش سئویی دارن، ناخواسته دارن به عنوان زامبی پیج عمل می‌کنن. خب این جا باید به دادشون برسیم و اصلاح‌شون کنیم. مثلا ممکنه یه صفحه محتوای تکراری داشته باشه، خب به راحتی می‌تونیم محتوای یونیک براش قرار بدیم تا دیگه زامبی نباشه. یعنی به طور کلی، سعی می‌کنیم با آپدیت محتوای قدیمی و اعمالاصلاحات، کاری‌کنیم که این صفحه‌ها بتونن رتبه‌های خوبی پیدا کنن و از این وضعیت قرمز خارج بشن.
کی این زامبی پیج رو ساخته؟
یه مسئله‌ای که باید بدونیم، اینه که لزوما فقط این ما نیستیم که باعث به وجود اومدن Zombie Page می‌شیم.
- مثلا بعضی از سایت‌ها و سیستم‌های مدیریت محتوا به این شکله که به صورت خودکار خودشون باعث به وجود اومدن صفحات زامبی می‌شن.
مثلا متاسفانه بعضی از سایت‌ها اینجوری طراحی شدن که به ازای هر سرچی که کاربرها داخل اون سایت انجام می‌دن، یه صفحه جدید ساخته می‌شه و اون صفحه ایندکس هم می‌شه! خب این کار مشکلات زیادی رو برای سایت به وجود می‌آره، یکیش همین زامبی پیج در سئو.
- حالت دیگه‌ای که وجود داره اینه که سایت ما توسط هکرهای چینی، روسی و… هک بشه؛ در این حالت ممکنه صفحات زیاد و بی‌ارزشی به زبان‌های مختلفی مثل روسی و… داخل سایت‌مون ایجاد بشه.
این 8 نکته، شما رو از شر زامبی پیج در امان نگه می‌داره!
گاهی وقتا حتی با این که می‌دونیم توی سئو، یه کاری بده بازم ممکنه ناخواسته انجامش بدیم. برای همین بهتره حواستون به این چند تا نکته باشه که در آینده نخواین درگیر اصلاح صفحات زامبی پیج در سئو بشین.
- اگه با نحوه برچسب (تگ) زدن آشنایی کامل ندارین، لطفا به هیچ عنوان از برچسب استفاده نکنین که بعدا پشیمون می‌شین.
- محتواهای کمتر از 200-300 کلمه داخل سایت منتشر نکنین.
- از محتوای کپی داخل سایت استفاده نکنین.
- سئو محتوا رو برای صفحات مهم‌تون حتما انجام بدین.
- از آپدیت محتواهای قدیمی غافل نشین.
- تا وقتی که حداقل 3 مقاله یا محصول برای یه موضوع ندارین، براش دسته نسازین.
- حواستون به سرعت سایت باشه.
- هرازگاهی صفحات 404 سایت‌تون رو چک کنین
پاسخ به یک سوال مهم: اگه مجبور باشیم چی؟!
یه سوالی که ممکنه تا الان براتون پیش اومده باشه اینه که: اگه مجبور باشیم برای صفحات محصول یا حتی بلاگ‌مون، محتواهای کوتاه تولید کنیم چی؟ بازم گرفتار Zombie Page می‌شیم؟ حتما باید به زور محتواهامون رو کِش بدیم؟!
در جواب این سوال باید بگم که سئو یه دنیایی از نسبیت هستش. یعنی چی؟ یعنی شما قراره در مقایسه با رقبای صنعت خودت سنجیده بشی و رتبه بگیری. پس اگه صنعت تو به شکلیه که تولید محتوا در موردش معمولا کوتاهه، پس ایرادی نداره تو هم کوتاه بنویسی، چون رقبای تو هم دارن همین کار رو می‌کنن. پس قرار نیست به زور و تحت هر شرایطی، محتواهای طولانی و غیر مفید در اختیار کاربر قرار بدیم!
پاسخ به یک سوال مهم: می‌شه یهو 800 تا زامبی پیج رو حذف کنم؟ ضرری نداره؟!
ببینین کلا کارهای فله‌ای که توی سئو انجام می‌شه، مثه خرید لینک فله‌ای، ریدارکت‌های زیاد و همزمان، حذف همزمان تعداد زیادی از صفحات سایت و… کار درستی نیست و می‌تونه به ضررتون تموم بشه. برای همین سعی کنین این روند رو به یک‌باره انجام ندین و خرد خرد پیش ببرین. دنبال‌تون که نکردن! 🙂
پاسخ به یک سوال مهم: با حذف صفحات Zombie page، رتبه سایتم بهتر می‌شه؟
طبق آمارهایی که بعضا از یک‌سری از سایت‌ها منتشر شده، رفع Zombie Page تاثیر قابل توجهی توی رتبه یه سایت می‌تونه داشته باشه. مثلا سایت بزرگ proven.com که بعد از حذف تقریبا 40 هزار صفحه زامبی پیج، ترافیکش 80 درصد افزایش پیدا کرد! قاعدتا نمی‌تونیم بگیم که رفع زامبی پیج، دقیقا چند درصد توی بهبود سئو سایت موثره، ولی چیزی که واضحه اینه که به بهتر شدن جایگاه ما کمک می‌کنه و این وظیفه‌ی منِ سئوکاره که به فکرش باشم.
جمع‌بندی
توی این مقاله، در مورد زامبی پیج در سئو، راه‌های تشخیصش، تاثیری که توی سئو داره، راهکارهای جلوگیری ازش و برطرف کردنش صحبت کردیم و به چند سوال و جواب مهم و پرتکرار در این مورد اشاره کردیم. امیدوارم که هیچوقت گرفتار این بلای خاموش نشین و این راه‌حل‌ها بتونه بهتون کمک کنه 🙂 اگه بازم در مورد Zombie Page براتون سوالی باقی مونده، حتما تو قسمت کامنت مطرح کنین تا درباره‌ش گپ بزنیم 🙂
